مفهوم بیماری اعتیاد چیست؟ برای شناخت کامل بیماری اعتیاد چه باید کرد؟ آیا اعتیاد یک بیماری است و برای مقابله با آن چه باید کرد؟
در این نوشتار مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ سعی کرده تا با جمع آوری اطلاعات دقیق در رابطه با اعتیاد و مفهوم آن به شما همراهان ارجمند کمک نماید. لطفا تا انتهای مقاله ما را همراهی بفرمایید.
منبع : مفهوم اعتیاد
آیا بیماری اعتیاد دارای مفهوم خاصی است؟ آیا تعابیری که تا امروز بشر از مفهوم بیماری اعتیاد بیان کرده به میزان کافی گویای حقیقت اعتیاد بوده است؟ آیا فردی که به یک نوع ماده مخدر مانند : نیکوتین و الکل یا یک رفتار به خصوص اعتیاد دارد، بیمار است؟ مفهوم اعتیاد چیست؟ آیا بیماری اعتیاد دارای نشانه هایی است؟
در جواب به این سوالات پاسخ های ضد و نقیضی وجود دارد. شاید بتوان گفت همانگونه که ماهیت اعتیاد وهم آلود و رازگونه است پاسخ هایی هم که به این سوالات، داده می شود، بسیار متنوع و گاهی متناقض هستند.
هنگامیکه به تاریخچه بیماری اعتیاد نگاه می کنیم در می یابیم که انسان از این بیماری مرموز و البته کشنده مطالب زیادی نمی دانسته و در طول سالیان دراز با عدم قطعیت در مورد این بیماری، بلاکلیف بوده است. بدین معنا که از تمامی علائم، نشانه ها و عوارض بیماری اعتیاد، به این نتیجه رسیده که با پدیده ای روبرو است که هیچ چیز از آن نمیداند. حتی با همه گرفتاریها و آلامی که درصد زیادی از مردم به واسطه این بیماری با آن روبرو بوده اند باز هم نتوانسته با این پدیده مرموز با دیدی باز روبرو شود. اعتیاد همچون دیوی مخوف انسانها را به کام مرگ می کشاند و جز در موارد اندکی کسی یارای مقابله و گریز از آن را نداشت.
مفهوم بیماری اعتیاد
اگر به تاریخ شناخت انسان از بیماری اعتیاد نگاهی بیاندازیم، به نقطه عطفی از این تاریخ بزرگ و مخوف برخورد خواهیم کرد که در آن تحولی شگرف رخ داده است. به خوبی می توان دید که تمامی درب های بسته به روی معتادین به الکل به یکباره گشوده شده است.
مفاهیم مختلفی در مورد مفهوم بیماری اعتیاد وجود دارد که برای شناخت بیشتر این بیماری کشنده باید در نظر گرفته شود. در مقاله پیش رو با توضیح در مورد برخی از جنبه های بیماری اعتیاد سعی شده تا درک درستی در مورد مفهوم این بیماری پیدا کنیم.
هرکسی که با آن اعتیاد دست و پنجه نرم کرده و یا با آن در زندگی خود گرفتار بوده است، می داند که اعتیاد به الکل و اعتیاد به مواد مخدر چیزی است که نمی توان به سادگی آن را تشریح کرد. علت وجود مشکل اعتیاد، آن چیزی نیست که بتوان به سادگی آن را شناخت. اکنون برنامه ها و روش های مختلفی برای درمان افراد دارای مشکل اعتیاد وجود دارد.
در سالهای اخیر این ایده و مفاهیم مختلفی که منجر به بحث و گفتگو و پرسش های زیادی درمورد مفهوم بیماری اعتیاد چیست، شده است. با تمام رویکردها و مفاهیم مختلفی که یافت شده است، درمان اعتیاد برای کسانی که واقعاً به آن نیاز دارند، می تواند دشوار باشد. یک فرد الکلی یا معتاد می تواند قبل از پیدا کردن مفهوم اعتیاد نمی تواند از پس اعتیاد خود بر بیاید.
نکته :
روش های درمانی برای افراد دیگر با انواع بیماری های دیگر کاملا متفاوت از افراد بیمار اعتیاد می باشد و این موضوع باید مد نظر قرار بگیرد. در حقیقت برای کمک به یک فرد معتاد به الکل و یا انواع مخدر دیگر، نباید از جستجوی تمام مفاهیم و گزینه های درمانی اجتناب کرد. در زیر سه مفهوم اعتیاد آورده شده است که اغلب در تلاش های توان بخشی مورد بحث و استفاده قرار می گیرند.
اعتیاد به عنوان مفهوم یک اختلال
مفهوم بیماری اعتیاد به عنوان یک پدیده مرموز و عالم گیر مورد بحث و بررسی های بسیاری قرار گرفته است. شاید بتوان گفت همین بررسی ها و کنکاش ها توانسته در بهبودی از اعتیاد نقش مهمی را ایفا نماید. مفهوم اعتیاد به عنوان تغییر محسوسی در سیستم عصبی مرکزی فرد است که ناشی از ناتوانی در ترک اعتیاد به مواد مخدر و الکل تعریف می گردد. اما این تمامی مفهوم اعتیاد را نشان نمی دهد و نکاتی ورای آن نیز وجود دارد که بیشتر توضیح داده خواهد شد.
می توان گفت که علائم بیماری اعتیاد می تواند باعث ناتوانی عصبی و شناختی در فرد گردد. اینگونه تغییرات در ذهن همیشه در افراد الکلی یا معتاد وجود دارد و تنها با هوشیاری می توان آن را کاهش داد. مفهوم بیماری اعتیاد در اکثر قدم های دوازده گانه و مبتنی بر بهبودی روحی، روانی و عاطفی یافت می شود و به عنوان یک روش درمانی استاندارد توسط اکثر روش های توانبخشی و حتی دارو درمانی نیز استفاده می شود. این بحث و تحقیقات از آن منظر مهم و حیاطی هستند که اغلب مردم به سختی می توانند به اعتیاد خود و یا اطرافیانشان را مانند بیماری های دیگر نگاه کنند و به شکلی اعتیاد برای آنها ماهیت یک بیماری ندارد. با این حال، بسیاری از متخصصین درمانی و حتی قانونی از اعتیاد به عنوان یک “بیماری” یاد می کنند.
اعتیاد نقص یا بیماری!
یکی از بزرگترین معضلاتی که در رابطه با مفهوم بیماری اعتیاد وجود دارد این است که تعریف مشخص و دقیقی از این ناخوشی چند وجهی وجود ندارد، به همین دلیل هنگامی که افراد درگیر اعتیاد می‌شوند، بیمار بودن آنها نادیده گرفته می‌شود. به این معنا که اعتیاد تا سال‌ها به عنوان یک بیماری شناخته نمی‌شد و بیشتر به عنوان یک جرم اجتماعی و اخلاقی در نظر گرفته می‌شد و به فرد معتاد به عنوان یک مجرم که دارای انحطاط اخلاقی است نگاه می شد.
تا پیش از این تصور می‌شد که فرد به صورت خود خواسته معتاد شده است و اعتیاد برای او یک انتخاب است. اما پس از تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع اعتیاد، حقیقت بیماری اعتیاد برای محققین روشن گشت که این ناخوشی، یک بیماری پیشرونده و کشنده است که حدودا ۶ درصد از افراد به آن مبتلا می شوند.
در ادامه محققین به بررسی آثار و دلایل اعتیاد در افراد پرداختند و به مرور متوجه شدند که عوامل متعددی در اعتیاد افراد و مفهوم بیماری اعتیاد موثر هستند. در همین رابطه مهمترین این علائم عبارتند از:
- پیشینه خانوادگی افراد
- موقعیت های اجتماعی
- پیشامدهای رفتاری
- ژنتیک و عوامل دیگر
اعتیاد به عنوان یک محصول
در حقیقت هنگامی که در مورد مفهوم بیماری اعتیاد صحبت می شود، موضوعات اساسی که باعث بروز اعتیاد در افراد می گردد، مورد توجه قرار می‌گیرد. اعتیاد به الکل و انواع مواد مخدر دیگر در حقیقت محصولی از این عوامل ایجاد کننده اعتیاد می باشند. در نتیجه برای بررسی هر چه بیشتر مفهوم اعتیاد باید به عواملی که بر این موضوع تاثیر می‌گذارند توجه گردد.
یکی از مهمترین المانهایی که باید در نظر گرفت، عواملی هستند که بر روی ایجاد اعتیاد و گرایش به مصزف مواد مخدر و یا الکل، تاثیر مستقیم می‌گذارند. اما نکته حائز اهمیت این است که عوامل ایجاد کننده اعتیاد می توانند بسیار گسترده باشند که در هر فرد ممکن است این موارد به اشکال مختلف وجود داشته باشند. برخی از این عوامل ممکن است تاثیرات بیشتری در گرایش به اعتیاد داشته باشند.
عوامل عاطفی و روانی
از مهمترین عواملی که می توانند به شدت در گرایش افراد به مصرف مواد مخدر و یا الکل تاثیرگذار باشند، اختلالات روانی و عاطفی هستند. در همین رابطه می‌توان گفت که، عوامل روانی که در اثر ضربه های شدید در دوران کودکی و یا حتی بر اثر عوامل ژنتیکی و پزشکی در افراد به وجود می آیند، می تواند اختلالات روانی را در افراد ایجاد نماید که البته همین موضوع می تواند بر گرایش به اعتیادهای مصرفی و انواع اعتیادهای رفتاری موثر باشد.
هنگامی که یک فرد در اثر مشکلات احساسی و درونی خود متحمل دردهای روانی می گردد، در سنین بزرگسالی برای غلبه بر این احساسات آزاردهنده و سرکوب عوامل درونی درد زا به مصرف الکل و مواد مخدر گرایش پیدا می‌کند. به این ترتیب مشخص می شود که مشکلات درونی افراد می تواند نقش بسیار پررنگی در ایجاد اعتیاد و بروز آن داشته باشد.
درمان افراد
همانطور که در بیان مفهوم بیماری اعتیاد گفته شد، افرادی که دارای اختلالات روانی و مشکلات عاطفی دیگر هستند، در سنین بزرگسالی به شکلی جدی نسبت به مصرف مواد مخدر و همچنین تاثیراتی که مصرف مواد مخدر و یا الکل در آنها بر جای می گذارد، واکنش نشان می‌دهند و گرایش شدیدی به مصرف آن پیدا می کنند. می توان گفت که افراد معتاد غالباً از بیماریهای همراه که البته جزوه بیماری های روانی و روحی محسوب می شوند در عذاب هستند. به عبارت دیگر، یکی از عوامل اعتیاد به مواد مخدر و یا الکل وجود بیماری های همراه مانند انواع اختلالات روانی و شخصیتی می باشد.
هنگامی که به یک فرد که به مخدر افیونی مانند ماده مخدر هروئین اعتیاد پیدا کرده گفته می شود که چرا اعتیاد خود را متوقف نمی کند، با واکنشی که از او مشاهده می شود متوجه می شویم که فرد بیمار اعتیاد توانایی متوقف سازی اعتیاد خود را ندارد. این فرد قدرت کنترلی برای متوقف سازی اعتیاد خود ندارد و به شکل پیچیده تحت تاثیر سیطره اعتیاد خود قرار گرفته است. در چنین حالتی متوجه می‌شویم که روند درمانی افراد برای بهبودی از اعتیاد شامل مراحل پیچیده درمانی می باشد.
مفهوم بیماری اعتیاد | مراحل درمانی اعتیاد
یکی از پیچیده ترین بیماری هایی که افراد در طول تاریخ با آندست به گریبان بوده اند؛ مفهوم بیماری اعتیاد است. در حقیقت اعتیاد یک بیماری چند بعدی است که افراد را به اشکال مختلف تحت تاثیر قرار می دهد و زندگی آنها را به ورطه نابودی میکشاند. برای درمان اعتیاد به کمک های تخصصی نیاز است و فرد باید از لحاظ روانی به نقطه ای رسیده باشد که بتواند از متخصصین امر درخواست کمک نماید.
نکته حائز اهمیت در رابطه با روند درمانی افراد آگاهی از این موضوع مهم است که افراد معتاد بدون آمادگی روانی لازم نمی توانند کمک دریافت کنند.
اعتیاد یک بیماری چند وجهی است که فرد را از نظر جنبه های مختلف روانی، روحی و جسمی تحت تاثیر خود قرار می دهد. در همین رابطه روش های توانبخشی متعددی در زمینه اعتیاد برای افراد وجود دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره شده است:
- ۱- روش های درمانی فردی
- ۲- روش های درمانی گروهی
- ۳- روش های درمانی
- ۴- مراکز درمانی گروهی
- ۵- روش های دوازده قدمی
هر کدام از این روش ها به افراد در رویه درمانی کمک می کنند و هر شخص بر اساس شرایط موجود می تواند از یک یا چند روش استفاده نمایند. برای آنکه افراد بتوانند از روش های درمانی مناسب استفاده کند باید از مشاوره های تخصصی در زمینه اعتیاد و بهبودی از آن استفاده نمایند. در همین راستا مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ با ارائه خدمات مشاوره در زمینه ترک اعتیاد و بهبودی از آن آماده کمک رسانی به افراد معتاد می باشد.
عزیزان و همراهان ارجمند برای دریافت اطلاعات بیشتر و اخذ مشاوره در زمینه بستری نمودن فرد معتاد در یکی از مراکز همکار ترک اعتیاد اهواز کمپ لطفا با مشاورین ما در کمپ ترک اعتیاد اهواز تماس حاصل فرمایید.
منبع : مفهوم اعتیاد
