اعتیاد به ماری جوانا چیست و دارای چه عوارضی است؟ برای جلوگیری از اعتیاد به ماری جوانا چه باید کرد و به چه اطلاعاتی نیاز داریم؟
منبع نوشته : اعتیاد ماری جوانا
اعتیاد به ماری جوانا
اعتیاد به ماری جوانا باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود که به آن اختلال مصرف ماری جوانا می گویند و چنانچه به مقدار زیاد استفاده شود، اعتیاد آور است. تقریباً ۳۰ درصد از افرادی که از ماری جوانا استفاده می کنند دچار اعتیاد به ماری جوانا می‌شوند. افرادی که قبل از ۱۸ سالگی شروع به استفاده از ماری جوانا می کنند ۴ تا ۷ برابر بیشتر از بزرگسالان، مبتلا به اختلال مصرف ماری جوانا می شوند. وابستگی به ماری جوانا به گونه ای است که در صورت عدم مصرف، فرد علائم ترک را احساس می کند.
علائم مصرف ماریجوانا
اعتیاد به ماری جوانا دارای علائم متفاوتی است که در اینجا به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد. مهمترین این علائم عبارتند از : تحریک پذیری، تغییر خلق و خو، مشکل در خواب، کاهش اشتها، هوس، بی قراری، مشکلات جسمانی، می باشند. که تمام این علائم تا یک هفته پس از ترک و حداکثر تا دوهفته نمایان خواهند بود.
چنانچه اعتیاد به ماری جوانا به حدی برسد که فرد نتواند آن را متوقف کند اعتیاد به وجود می آید.
مطالعات نشان می دهد که ۹ درصد افرادی که از ماری جوانا استفاده می کنند به آن وابستگی می شوند. افرادی که در نوجوانی خود شروع به مصرف می کنند اعتیاد در آنها به حدود ۱۷ درصد افزایش می یابد.
در سال ۲۰۱۵، حدود ۴ میلیون نفر در ایالات متحده در رابطه با معیارهای تشخیصی اعتیاد به ماری جوانا مورد بررسی قرار گرفتند که از این بین ۱۳۸۰۰۰۳ داوطلبانه به دنبال استفاده از ماری جوانا بودند.
افزایش تاثیر ماری جوانا
در طول تحقیقاتی که بر روی نمونه های مصادره شده از ماری جوانا انجام گرفته مشخص شده که طی چند دهه گذشته به طور پیوسته تاثیر ماری جوانا بر افراد افزایش یافته است. به طور مثال در اوایل دهه ۱۹۹۰ میانگین تی اچ سی در نمونه‌های ماری جوانایی که کشف شده بود حدود ۳.۸ درصد بوده است. در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۴ به ۱۲.۲ درصد رسیده است.
یعنی به طور متوسط حاوی بیش از ۵۰ درصد تی اچ اس است و در برخی نمونه ها حتی به بیش از ۸۰ درصد هم رسیده است.
این روند باعث نگرانی هایی می شود و نشان دهنده آن است که اعتیاد به ماری جوانا از گذشته بیشتر شده و عواقب آن بدترهم خواهد شد. به ویژه در میان افرادی که تازه شروع به مصرف ماری جوانا می‌کنند و یا حتی در جوانانی که مغز آنها تحت تاثیر مصرف ماری جوانا قرار می‌گیرد.
هنوز به طور کامل مشخص نشده است که چه میزان از پیامدهای بدن و مغز( به ویژه مغز در حال توسعه) در معرض غلظت بالای تی اچ سی قرار می گیرند. افزایش ویزیت های اخیر در مرکز بستری ترک اعتیاد بر روی افرادی که ماری جوانا مصرف می کنند، نشان می دهد که اعتیاد به ماری جوانا و میزان مصرف آن چقدر افزایش یافته است.
مطالعات نشان می دهد افراد با تجربه ای که از ماری جوانا استفاده می کنند، می توانند با مصرف سیگار و یا حتی از طریق استنشاق آن را استفاده کنند. اما به هر حال توانایی جبران تغییراتی که در بدن آنها بوجود آمده را ندارند.
اثرات طولانی مدت ماری جوانا بر مغز؟
با تحقیقاتی که بر روی حیوانات و همچنین تعداد زیادی از انسان هایی که ماری جوانا مصرف دارند، مشخص شده است که مصرف آن باعث عوارض جانبی طولانی مدت یا احتمالاً عوارض دائمی در مغز می‌شود. تحقیقات بر روی موش های صحرایی نشان می داد که موش هایی که قبل از تولد در معرض تی اچ سی قرار می‌گیرند در بزرگسالی و یا حتی قبل از تولد مشکلات قابل توجهی در یادگیری، کارها و حافظه خاص خود نشان می دهند.موش هایی که در دوران نوجوانی در معرض تی اچ سی قرار گرفته اند در زمان بلوغ با تغییرات ساختاری و عملکردی در هیپوکامپ مغز مواجه می شوند. همچنین مطالعات نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض خطر تی اچ سی با تغییرات بسیار زیادی در بدن همراه است.
با تصویر برداری از ساختار مغز در انسان نتایج متناقضی از اعتیاد به ماری جوانا به دست آمده است. برخی از مطالعات نشان داده است که استفاده منظم و پیاپی جوانان از ماری جوانا در بزرگسالی موجب تغییر شکل و کاهش یافتن حجم خاصی از مغز می شود و بخش هایی از مغز که کارکردهای اجرایی بدن مانند حافظه، یادگیری و کنترل تکانه را بر عهده دارند تحت تاثیر قرار می گیرند. هر چند هنوز تفاوت های ساختاری قابل توجهی در مغز افرادی که این دارو را مصرف می کنند پیدا نشده است.
مطالعات گوناگون نشان می‌دهد که مصرف ماری جوانا میتواند باعث اختلال عملکردی در توانایی‌های شناختی شود. اما شدت و تاثیر آن بستگی به سن شروع یک فرد و میزان استفاده ازماری جوانا دارد.
تحقیقات میدانی درباره اعتیاد به ماری جوانا
تحقیقات زیادی از نظر توسعه عروق کرونردر روی ۴ هزار جوان انجام گرفت که طی یک دوره ۲۵ ساله تا اواسط بزرگسالی از این نظر مورد بررسی قرار گرفتند که تاثیر آن بیشتر بر روی تست حافظه کلامی بود. اما بر سایر توانایی‌های شناختی تاثیری نمی گذاشت. مثل سرعت پردازش یا عملکرد اجرایی این تاثیرات حتی می‌توانند با سایر مواد مخدر و الکل و حتی افسردگی قابل مقایسه باشند.
در یک مطالعه طولانی مدت که در نیوزیلند انجام گرفت مشخص شد، افرادی که در سنین نوجوانی اعتیاد به ماری جوانا پیدا کردند، در اواسط بزرگسالی به طور متوسط شش یا حداکثر هشت نقطه ضریب هوشی را از دست داده اند.
نکته قابل توجه در این مسئله این است که افرادی که در نوجوانی ماری جوانا پیدا کردند در بزرگسالی ضریب هوشی را از دست دادند ولی افرادی که در بزرگسالی از ماری جوانا استفاده کردند ضریب هوشی را از دست ندادند. مهم ترین نتیجه ای که از آن به دست آمد این است که تاثیر طولانی مدت ماری جوانا بر مغز جوانان خیلی بیشتر است چون مغز آنها هنوز مشغول ساختن اتصالات جدید و گذراندن دوران حساس بلوغ می باشد.
وقتی که سیستم اندو کانابینوئید نقش مهمی در شکل گیری صحیح سیناپس‌ها (اتصالات بین نورون ها) در مراحل اولیه رشد مغزی دارند و در نتیجه برای پالایش اتصالات عصبی در دوران نوجوانی نیاز ضروری به آن است پس اعتیاد به ماری جوانا در طولانی مدت می تواند بر عملکرد شناختی یا ضریب هوشی مغز جوانان تاثیر بگذارد.
با این حال نتایج به دست آمده از دو مطالعه طولانی مدت بر روی دوقلوها نشان داد کسانی که از ماری جوانا استفاده کرده بودند در توانایی کلامی آنها کاهش قابل توجهی به وجود آمده بود و چیزی معادل ۴ امتیاز ضریب هوشی را از دست دادند.
تاثیر اعتیاد به ماری جوانا بر ضریب هوشی افراد
دانش عمومی را قبل از استفاده در سنین ۹ تا ۱۲ سالگی و اواخر دوره نوجوانی در اوایل بزرگسالی هم سنین ۱۷ تا ۲۰ را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که افرادی که قرار است در آینده از مواد ماری جوانا استفاده کنند امتیاز کمتری نسبت به افرادی که از ماری جوانا استفاده نمی کنند خواهند داشت. از همه مهم‌تر اینکه هیچ تفاوت قابل پیش بینی بین دوقلوها در هنگام استفاده ماریجوانا وجود نداشت و این مسئله نشان دهنده آن بود که ضریب هوشی در بزرگسالی ممکن است به وسیله عوامل مشترک خانوادگی مثل ژنتیک و محیط خانواده ایجاد شود نه فقط اعتیاد به ماری جوانا. البته تمامی مطالعات در نیوزیلند زمانی بوده که هنوز اختلال مصرف مواد، مانند حشیش کشف نشده بود.
در یک مطالعه تحقیقاتی تعداد زیادی از جوانان آمریکایی را از اواخر دوره کودکی (قبل از اولین استفاده از مواد مخدر) تا بزرگسالی مورد آزمایش و بررسی قرار دادند در این تحقیق از تصویربرداری عصبی و سایر ابزارهای پیشرفته استفاده شده است و به طور کامل چگونگی و اینکه تا چه میزان ماری جوانا و سایر مواد بر رشد مغز جوانان تاثیر می گذارند را مورد کنکاش قرار دادند. و سلامت و عملکرد ذهنی شرکت کنندگان را مورد بررسی قرار دادند.
ماری جوانا دروازه ای برای اعتیادهای دیگر!
برخی از تحقیقات نشان می دهد که علت گرایش به ماری جوانا می تواند به عنوان دروازه ای برای ورود و استفاده از مواد غیر مجاز و غیر قانونی دیگر باشد و در نهایت موجب اعتیاد به مواد دیگر شود. به طور مثال در یک مطالعه طولانی مدت ملی اپیدمیولوژیک در مورد الکل و اختلالات مرتبط با آن مشخص شد بزرگسالانی که در طول موج اولین نظر سنجی، از ماری جوانا استفاده کردند نسبت به بزرگسالانی که از ماری جوانا استفاده نکردند تمایل بیشتری برای استفاده از الکل را دارا هستند.
پس از آن به این نتیجه رسیدند که افرادی که در ابتدا ماری جوانا استفاده می کردند و دارای اختلال مصرف الکل هم بودند در معرض خطر بیشتری در خصوص اختلال مصرف الکل قرار داشتند. در نتیجه اعتیاد به ماری جوانا می تواند مقدمه‌ای برای اعتیاد به سایر مواد از جمله نیکوتین باشد.
قرار گرفتن در معرض زودهنگام مصرف شاهدانه در جوندگان بزرگسال نشان می دهد که میزان واکنش دوپامین در مغز کاهش می یابد. همین مسئله در مورد انسانها نیز صادق است و باعث افزایش آسیب پذیری ناشی از بیماری اعتیاد می شود. در آزمایشات حیوانی نشان داده شد که توانایی تی اچ سی برای تقویت مغز و پاسخگویی بهتر به سایر داروها کاربرد دارد. به عنوان مثال موش هایی که قبلا تی اچ سی دریافت می کردند نه تنها وقتی که در معرض تی اچ سی هستند بلکه وقتی در معرض داروهای دیگری مثل مورفین هم قرار بگیرند واکنش رفتاری را افزایش می دهند و پدیده ای به نام حساس بودن متقاطع را به وجود می آورند.
ماری جوانا
همه این یافته ها با ایده اعتیاد به ماری جوانا که به عنوان داروی دروازهای شناخته شده است سازگار است. با این حال همه افرادی که از ماری جوانا استفاده می کنند، دیگر به دنبال استفاده مواد شدیدتری نیستند. همچنین حساسیت متقابل مختص ماری جوانا نیست. الکل و نیکوتین برای افزایش واکنش نسبت به سایر مواد مخدر اعتیادآور مغز را تقویت می کنند و مانند ماری جوانا بطور معمول قبل از پیشرفت فرد به سمت مواد دیگر و مضرتر، استفاده می شوند.
کلام آخر
فراموش نکنیم که عوامل محیطی و اجتماعی فرد نیز خطری برای اعتیاد به ماری جوانا خواهند بود. طبق یک فرضیه افرادی که مستعد مصرف مواد هستند به سادگی و به راحتی از موادی که در دسترس دارند مانند ماریجوانا، تنباکو و یا الکل شروع می کنند. سپس در اثر تعاملات اجتماعی و آشنایی با مواد مخدر دیگر مصرف آنها افزایش می یابد که البته برای پاسخ به این سوالات نیاز به تحقیقات بیشتری می باشد.
عزیزان و همراهان ارجمند برای کسب اطلاعات بیشتر و همچنین اخذ مشاوره در زمینه بستری نمودن فرد معتاد خود لطفا با مشاورین مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ تماس حاصل فرمایید.
